Koszenie trawy - kiedy, jak i czym?

Koszenie to chyba najbardziej karkołomna czynność wykonywana przy trawniku. Jest konieczna dla utrzymania zdrowia trawy, ale musi być wykonywana regularnie i z wykorzystaniem bezpiecznych urządzeń. Koszący trawę pan domu to częsty widok w przydomowych ogródkach. Nic dziwnego – każdy dbający o swój ogród właściciel wie, jak istotne jest regularne skracanie trawy wokół domu. Koszenie wzmacnia źdźbła, zapobiega rozrostowi chwastów, stymuluje ukorzenienie się trawy i zapobiega utracie składników pokarmowych przez rośliny. Istotna jest częstotliwość koszenia, sposób wykonywania tej czynności, a także wysokość cięcia czy nawet warunki pogodowe, przy których kosimy. Jak i kiedy najlepiej kosić trawnik?

Pierwsze koszenie nowego trawnika

Dla świeżo zasianego trawnika pierwsze koszenie przeprowadza się dopiero, kiedy darń jest już w pełni rozwinięta i odpowiednio zagęszczona. Podczas pierwszego koszenia nie skracamy trawy mocniej niż o 1/3 jej długości. Kiedy młodą trawą zbyt mocno zetniemy, możemy pozbawić ją części składników odżywczych koniecznych do jej rozwoju. Wystarczy, jeśli zostawimy źdźbła o długości 8-10 cm. To dużo, jednak jest to konieczne na początku przygody z trawnikiem. Następne koszenia możemy przeprowadzać już niżej – na wysokość 5-6 cm. Pamiętajmy też, że nóż kosiarki musi być mocno zaostrzony. Zawsze.

Pierwsze koszenie po zimie

Pierwsze koszenie trawnika po zimie najlepiej przeprowadzić w połowie kwietnia, jednak termin zależy do warunków pogodowych – musimy się upewnić, że trawie nie grożą przymrozki. Ponadto istotne jest, by była sucha – koszenie „na mokro” zwiększa ryzyko infekcji chorobami grzybowymi. Trawa powinna mieć wysokość przynajmniej 10 cm i nie skracamy jej wówczas mocniej niż o 4 cm – wciąż jest osłabiona zimową aurą i pierwsze koszenie ma za zadanie pobudzić ją do wzrostu i czerpania składników mineralnych z budzącej się na wiosnę ziemi.

Koszenie w sezonie

Następne koszenia w sezonie powinny być dostosowane do rodzaju trawnika, jego kondycji i warunków pogodowych. Regularne koszenie jest absolutnie konieczne dla utrzymania trawnika w dobrym zdrowiu, dlatego nie możemy dopuścić do zbytniego wzrostu trawy czy jej zakwitnięcia. Sezon na koszenie trwa od kwietnia do połowy października i w tym czasie przeważnie wystarcza cotygodniowe skracanie trawnika na wysokość 5-6 cm (3-4 cm w przypadku trawnika sportowego). Nieco częściej wskazane jest koszenie trawnika ozdobnego – nawet 3 razy w tygodniu. Trawa najszybciej rośnie na wiosnę, a najwolniej – w czasie lipcowych upałów. Ostatnie jesienne koszenie najlepiej wykonać na krótko – 4 cm pozwolą uchronić trawę przed łamaniem się pod ciężarem liści, gałęzi, a w końcu śniegu.

Jak kosić?

Najważniejsze to nie przesadzać w żadną stronę. Trawa nie może być za krótka – możemy uszkodzić źdźbła, ani za długa – może to doprowadzić do zbytniego rozrostu mchu i chwastów. Ponadto skracanie trawy poniżej 3 cm grozi uszkodzeniem kosiarki lub naszego zdrowia – do noża mogą dostać się kamienie z ziemi.Wysokość regularnego koszenie powinna być dostosowana do rodzaju trawnika – trawniki ozdobne i sportowe kosimy krótko na wysokość ok. 4 cm, trawniki użytkowe: 5-6 cm, a trawniki łąkowe i parkowe jeszcze wyżej. Ponadto wysokość cięcia wpływa na stopień zagęszczenia trawnika. Trawniki z przewagą traw kępkowych kosimy wyżej, a z przewagą traw rozłogowych – niżej.Kosimy trawę suchą, ponieważ oszczędzi nam to wysiłku przy czyszczeniu kosiarki z mokrych przyklejonych strzępków trawy. Kosiarkę najlepiej prowadzić w sposób nieregularny, zmieniając kierunek ruchu – uzyskamy wówczas jednolitą fakturę trawnika. Po skończonym koszeniu zagrabiamy skoszoną trawę.

Jaką wybrać kosiarkę?

Wybór kosiarki powinien być podyktowany następującymi czynnikami:

• powierzchnią działki,
• odległością od środka trawnika do najbliższego źródła zasilania,
• naszymi zasobami finansowymi,
• stopniem urozmaicenia terenu, na którym posialiśmy trawę.

Powinniśmy też nauczyć się interpretować parametry podane w specyfikacji urządzeń i przed zakupem ocenić, które funkcje kosiarki są najistotniejsze. Istotny jest typ kosiarki (ręczna, elektryczna czy spalinowa?), napęd, szerokość cięcia, możliwość regulacji wysokości cięcia, typ rozruchu (ręczny czy elektryczny?), moc silnika w przypadku kosiarek spalinowych, a także obecność kosza na trawę lub rodzaj wyrzutu trawy oraz obecność opcji mulczowania.

Kosiarki ręczne

Kosiarki ręczne to najprostszy wariant maszyn do ścinania. Są wystarczające na bardzo małych działkach i ogródkach – do 50 m2. Do wyboru mamy kosiarki wrzecionowe z wałkiem osadzonym na rączce oraz bębnowe – z nożem osadzonym na bębnie. Dostępne są wersje z koszem i bez kosza na trawę. Ich ceny wahają się od 100 do 400 zł, a szerokość cięcia, którą uzyskamy, to przeważnie ok. 30-40 cm.

Kosiarki elektryczne

Kosiarki elektryczne sprawdzą się przy średnich powierzchniach – do 500 m2. Dostępne są wersje przewodowe i bezprzewodowe, które działają na akumulator. Wersje z kablem, najbardziej rozpowszechnione, wymagają optymalnej bliskości gniazdka elektrycznego, ponieważ w miarę wzrostu odległości napięcie w kablu spada. Zdecydowanie ułatwiają pracę w ogrodzie, pozwalają w szybkim czasie skosić większy trawnik. Minusem jest konieczność uważania na kabel ciągnący się za kosiarką (warto sprawdzić czy interesujący nas model ma uchwyt na kabel). Wersje akumulatorowe to koniec problemów z kablem, jednak musimy pamiętać, że akumulator trzeba długo ładować, a energii raczej nie wystarczy na skoszenie ogromnej działki. Kosiarki akumulatorowe są też odpowiednio droższe.

Kosiarki spalinowe

Kosiarki spalinowe działają na silniki benzynowe, a ich największą zaletą jest moc i gabaryty – pozwalają szybciej skosić większe trawniki o powierzchni powyżej 500 m2. Na wydajnych tych maszyn wpływa także duża szerokość cięcia – nawet powyżej 50 cm. Ich koszt jest dość wysoki, ponadto wymagają wydatków na paliwo i serwisowania. Kosiarki spalinowe posiadają dodatkowo napęd, dzięki któremu nie musimy pchać nieraz 40-kilogramowej maszyny, co może być męczące np. dla kobiet. Ponadto dobrze jest też kupić model z elektrycznym rozruchem i zwrotnymi kołami pozwalającymi na lepsze manewrowanie maszyną. Kosiarki spalinowe dostępne są w wersji z koszem na trawę o pojemności od 20 do nawet 85 l lub z bocznym wyrzutem, a także z opcją mielenia trawy. Kosz będzie dobrym rozwiązaniem przy większych areałach, jednak będziemy musieli go co jakiś czas opróżniać. Boczny wyrzut wiąże się z kolei z koniecznością późniejszego zagrabienia skoszonej trawy.

Traktorki ogrodowe

Dla największych trawników dedykowane są traktorki ogrodowe, czyli niewielkie pojazdy spalinowe nie wymagające ręcznego pchania maszyny. Ich ceny wahają się jednak od 7 do nawet kilkunastu tysięcy złotych.

Co oznaczają parametry kosiarki?

• Nazwa - informacja o producencie i modelu kosiarki,
• Typ - informacja o źródle zasilania kosiarki. Może być ręczna, elektryczna, elektryczna akumulatorowa lub spalinowa (działająca na paliwo),
• Moc silnika - informacja o mocy silnika spalinowego podawana w koniach mechanicznych; wskazuje na pracę jaką kosiarka może wykonać w danej jednostce czasu; im większa moc, tym wydajniejszą pracę wykonuje,
• Pojemność silnika - również zwiększa wydajność koszenia,
• Napęd – kosiarki z napędem mniej męczą,
• Szerokość cięcia - im większa, tym większą powierzchnię trawnika skosimy w danym czasie,
• Regulacja wysokości cięcia – bardzo istotna funkcja, dzięki której możemy precyzyjnie ustawić koszenie na konkretną wysokość, np. optymalne 5 cm dla trawników rekreacyjnych,
• Pojemność kosza – podawana w litrach określa ile trawy możemy jednorazowo (bez wymiany) zgromadzić podczas koszenia,
• Wyrzut boczny trawy – w kosiarkach bez kosza wskazuje, że ścinana trawa jest wyrzucana z boku kosiarki wprost na trawnik; wyrzut boczny jest wygodny przy pracy,
• Rozruch – najwygodniejszy jest elektryczny, ponieważ nie wymaga użycia siły.

Podkaszarki do precyzyjnego przycinania

Jeśli jesteśmy właścicielami urozmaiconego trawnika z nagromadzeniem załamań, zaokrągleń wokół oczek wodnych, murków, rabat czy krzewów, warto do wyposażenie ogrodniczego dołączyć kosę elektryczną lub podkaszarkę. Będzie stanowić świetne uzupełnienia dla kosiarki. Pozwoli na precyzyjne przycięcie kępek traw wokół tych problematycznych punktów. Najbardziej skuteczne i wygodne w użyciu są urządzenia elektryczne akumulatorowe lub spalinowe. Przed zakupem warto sprawdzić, czy kosa lub podkaszarka posiada wyposażenie powalające na jej bezpieczne użytkowanie – wygodny uchwyt i uprząż, blokady. Ważna jest także jej moc i waga.

Co zrobić ze skoszoną trawą?

Zmielona w procesie mulczowania trawa to świetny naturalny kompost dla roślin. Warto wrzucić ją do kompostownika. Wiele poradników radzi pozostawienie jej części na ziemi zaraz po koszeniu, jednak to ryzykowne – szybko może zacząć gnić.

Zasady koszenia trawnika:

• Pierwsze koszenie nowego trawnika przeprowadzamy na dobrze wyrośniętej trawie na wysokości nie mniejszej niż 7-8 cm.
• Pierwsze koszenie po zimie przeprowadzamy wczesną, ale ciepłą wiosną.
• Po zimie kosimy wysoką trawę na wysokości nawet 7-8 cm.
• Zbyt niskie koszenie osłabia trawę, pozbawia ją lepszej przyswajalności składników organicznych.
• Zbyt wysokie i zbyt rzadkie koszenie przyczynia się do rozrostu mchu i chwastów.
• W sezonie kosimy raz w tygodniu na wysokość 5-6 cm (trawniki rekreacyjne) i 3-4 cm (trawniki dekoracyjne i sportowe).
• Trawnik dekoracyjny kosimy częściej, nawet 3-4 razy w tygodniu.
• Kosimy suchą trawę, ewentualnie lekko wilgotną.
• Do koszenia używamy tylko bezpiecznego sprzętu.
• Kosimy tylko ostrymi nożami – tępe narzędzie poszarpie źdźbła i trawnik może zmarnieć.