Pielęgnacja oczka wodnego jest konieczna, aby zachować je w dobrej kondycji. Na szczęście nie wymaga ogromnego nakładu pracy. Rośliny i ewentualne ryby w oczku same świetnie radzą sobie z oczyszczaniem wody. Naszym zadaniem jest zapewnienie im jak najlepszych warunków do bytowania w każdej porze roku.

Jak dbać o oczko wodne – woda i rośliny

Największym problemem mogą okazać się glony. Rozrastają się bujnie, kiedy mają za dużo światła i substancji odżywczych. Już na etapie budowy oczka należy zadbać o optymalną ilość roślin wodnych – tak, aby pokrywały 1/3 powierzchni zbiornika. Rośliny wykorzystają pokarm organiczny, który zjadłyby glony. Ponadto musimy zadbać o zaciemnienie sadzawki – słońce powinno wpadać do niego tylko przez ok. 6 godzin dziennie, a część lustra wody należy zaciemnić sadząc rośliny z liśćmi unoszącymi się na wodzie – np. moczarkę kanadyjką, lilie i kaczeńce.

Jeśli glony nadmiernie się rozrosły łatwo to zauważyć – woda jest zielona, zamulona. Namnożenie glonów obniża wartość estetyczną oczka, zaburza równowagę biologiczną, powoduje choroby ryb i zakwity wody, a w końcu – brzydki zapach unoszący się ze zbiornika. Z tego powodu należy kontrolować obecność glonów w oczku wodnym. Istnieje na to kilka sposobów:

Usuwanie mechaniczne – ręczne oczyszczanie zbiornika z nadmiaru glonów. Ta metoda z wykorzystaniem szczotki lub siatki sprawdzi się przy małych zbiornikach. W większych oczkach można zastosować specjalny odkurzacz do szlamu. Glony nitkowate w małym oczku możemy usunąć z kolei sami nawijając je na tyczkę czy drążek.

Filtracja – zamontowanie filtra w oczku wodnym to obowiązek. Działa wspólnie z pompą, wyłapując zanieczyszczenia, rozłożone szczątki roślin, rybie odchody i inne substancje, które mogłyby zaszkodzić równowadze biologicznej sadzawki. Do systemu możemy dodać lampę UV, która pomoże zabijając część szkodliwych mikroorganizmów.

Usuwanie chemiczne – z zastosowaniem specjalnych środków – algicydów – które albo zapobiegają nadmiernemu namnożeniu glonów, albo walczą z obecnymi. Zazwyczaj są nieszkodliwe dla środowiska biologicznego, lecz nie należy z nimi przesadzać.

Jak dbać o oczko wodne – ryby

Jeśli zdecydowaliśmy się na hodowlę rybek, pamiętajmy, że co za dużo, to niezdrowo. Te zwierzęta muszą mieć przestrzeń dla siebie, dlatego ich ilość nie powinna przekraczać połowy powierzchni zbiornika (dł. wszystkich ryb maksymalnie 45 cm na 1 m2 oczka). Ryby żywią się owadami i ich larwami oraz innymi mikroorganizmami zamieszkującymi wodę, dlatego nie należy ich dokarmiać. Przed zimą wystarczy sypnąć im raz wysokobiałkowy pokarm dla ryb, który zamagazynują, aby przetrwać mrozy.

Jeśli nasza sadzawka całkowicie zamarza zimą, ryby należy odłowić i przenieść do akwarium. W większych zbiornikach tzw. strefa głęboka (o min. głębokości 100-120 cm) nie powinna zamarzać, dlatego ryby mogą spokojnie przezimować w stawie. Jeszcze podczas zakupu upewnijmy się, że ryby są zdrowe i nie wykazują żadnych oznak zakażenia grzybami czy innymi chorobami – świadczą o tym białe plamy na łuskach.

Jak dbać o oczko wodne przez cały rok

Posiadając oczko wodne, musimy pamiętać o zestawie prac obowiązkowych, które pozwolą na utrzymanie go w dobrym stanie. Raz w roku, np. wczesną wiosną, warto jest wymienić całą wodę i oczyścić zbiornik z wszelkich rozkładających się szczątków i mułu na dnie sadzawki. Możemy także zbadać odczyn pH wody i w razie potrzeby zastosować uzdatniające środki chemiczne.

W toku prac w ogrodzie należy systematycznie usuwać martwe resztki roślin, pływające liście i przeprowadzać konserwację systemu filtrującego. W sezonie uważamy też na to, aby żadne nawozy czy skoszona trawa nie dostały się do sadzawki. Podczas upałów uzupełniamy braki wody. Cały czas pilnujmy, by woda była dobrze napowietrzona – możemy zamontować dodatkowo skimmer, czyli pływający odkurzacz, który dodatkowo filtruje i napowietrza wodę.

Tuż przed nadejściem jesieni warto jest rozłożyć nad sadzawką siatkę z drobnymi oczkami, która wyłapie spadające liście. Późniejszą jesienią umieszczamy zamiast filtra grzałkę wodną, a zimą – styropianowy pływak z otworami wentylującymi wodę, która jest niezbędna do przetrwania ryb. Tlen możemy zapewnić im także stosując środki chemiczne napowietrzające wodę – oczywiście te nieszkodliwe dla ryb. Jeśli nasze oczko wyposażone jest w kaskadę lub inną fontannę, na zimę musimy zamknąć dopływ wody.