Kalendarz ogrodnika - Październik
Kalendarz ogrodnika - Październik
Jesień w pełni! Rozmaite odcienie czerwieni i żółci królują w naszych ogrodach, a coraz krótsze dni wynagrodzić może fakt, iż październik to najdłuższy miesiąc w roku kalendarzowym (zmiana czasu z letniego na zimowy dodaje mu jedną godzinę). Długie wieczory i chłodne noce przypominają nam o zbliżającej się zimie, dlatego w tym czasie szczególną uwagę zwrócić musimy na dobre przygotowanie ogrodu na zmianę pory roku. Mimo, że październik jest dla większości roślin miesiącem rozpoczynającym czas zimowego spoczynku, to i teraz nie zabraknie nam nowych, ogrodowych obowiązków. Czeka nas czas wielkiego sadzenia, czas tworzenia i podziwiania przepięknych wrzosowych łąk na naszych rabatach; wiele kwiatów jeszcze kwitnie, a słoneczne dni - choć krótkie - zachęcają do spędzania czasu aktywnie wśród przydomowej natury.
W ogrodzie ozdobnym
Na rabatach
- sadzimy róże w miejscach nasłonecznionych i osłoniętych od wiatru (pamiętajmy o odpowiednim podłożu)
- sadzimy konwalie w miejscach zacienionych, najlepiej pod drzewami
- sadzimy rośliny cebulowe: przebiśniegi, tulipany, krokusy, lilie, śniedki, cebulice, szafirki, czosnek ozdobny, kosaćce cebulowe, iksje
- siejemy kosmosy, maki lekarskie i polne, nagietki, chabry piżmowe i bławatki, ostróżki, ubiorki, gipsówki wytworne, eszolcje
- okrywamy gałązkami roślin iglastych siewki roślin, które pojawią się jeszcze przed zimą
- wykopujemy cebule roślin, które nie zimują w gruncie: eukomisy, mieczyki ogrodowe, galtonie, acidantery
- wykopujemy po pierwszych przymrozkach dalie, pacioreczniki/kanny i begonie bulwiaste (przechowujemy w ciemnych i chłodnych pomieszczeniach)
- przekopujemy ziemię na rabatach, zasilamy ją obornikiem, kompostem lub nawozami mineralnymi
- odpowiednio zabezpieczamy na zimę rośliny nieodporne na mróz (np. pochodzące z ciepłych krajów), m.in: budleje, klony palmowe, róże, ketmie syryjskie, powojniki
Przy roślinach iglastych
- czyścimy iglaki - usuwamy suche igły i obumarłe pędy, np. w żywopłotach z tui
- obficie podlewamy wszystkie iglaki
Przy roślinach liściastych
- sadzimy drzewa i krzewy liściaste (zakupione z odkrytymi korzeniami to np. brzoza, porzeczka krwista)
- kupujemy i sadzimy rośliny pozbawione liści
Na trawniku
- pamiętamy o regularnym grabieniu, zbieraniu i paleniu liści (pozostawione pod śniegiem będą gniły, zostawiając ubytki w trawniku na wiosnę)
- kosimy trawnik regularnie, do wysokości ok. 5cm, tak długo jak pozwoli nam na to pogoda
- nawozimy trawnik nawozem potasowym, co zwiększy jego odporność na nadchodzące mrozy
- przeprowadzamy wertykulację trawnika - jeżeli nei zrobiliśmy tego wcześniej
W ogrodzie warzywnym
Przy warzywach
- sadzimy zimową cebulę dymkę
- zbieramy: melony, dynie, cukinie, sałatę, kabaczki, buraki, rzepę, marchew, pietruszkę, pomidory (przed pierwszymi przymrozkami), rzodkiewkę, kapustę, brokuły, kalafiory, szpinak i kalarepę z siewu letniego
- na 8-10 dni przed zbiorem wybielamy liście endywii (będą delikatniejsze i mniej gorzkie w smaku)
- warzywa korzeniowe przechowujemy w miejscu wilgotnym (piwnica), a czosnek i cebulę w miejscu suchym (strych)
Przy ziołach
- przygotowujemy ziemię pod ogród ziołowy
- sadzimy zioła o mniejszych wymaganiach cieplnych do gruntu, np.: cząber, lubczyk, kminek zwyczajny
- przygotowujemy rozsadę dla ziół o dużych wymaganiach cieplnych, np: bazylia, majeranek, melisa, tymianek, szałwia
- zbieramy kłącza: tatarak zwyczajny, wierzbówka kiprzyca
- zbieramy owoce: berberys zwyczajny, kasztan jadalny, leszczyna pospolita, głóg dwuszyjkowy, pigwa pospolita, buk zwyczajny, jałowiec pospolity, nieszpułka zwyczajna, grusza, dzika róża, żurawina błotna
- zbieramy kwiaty: stokrotka pospolita, nagietek lekarski
- zbieramy liście: łopian większy, chrzan pospolity, ogórecznik lekarski, świerząbek bulwiasty, wierzbówka kiprzyca, szczawik zajęczy, rojnik murowy, roszponka jadalna
- zbieramy bulwy: cibora jadalna
- zbieramy korzenie: łopian większy, chrzan pospolity, świerząbek bulwiasty
- zbieramy nasiona: pinia, czosnaczek pospolity
Przy drzewach i krzewach owocowych
- robimy jesienne opryski drzew owocowych
- w drugiej połowie miesiąca sadzimy drzewa i krzewy owocowe, np. agrest, porzeczka, grusza, jabłoń. Ich wybór w centrach ogrodniczych jest teraz największy (tam też dowiemy się jak sadzić konkretne gatunki)
- osłaniamy pnie młodych drzew przed zającami i gryzoniami
- przygotowujemy sadzonki porzeczek i winorośli (wysadzimy je do gruntu w kwietniu przyszłego roku)
- kończymy zbiory zimowych odmian gruszy, jabłoni, śliwy i pigwy pospolitej (UWAGA! Nie zbieramy owoców rano, po nocnym przymrozku, gdy są lekko zmarznięte - takie owoce nie nadają się do przechowywania; należy poczekać aż odtają. Przechowujemy tylko owoce zdrowe, bez uszkodzeń. Owoce odmian zimowych do spożycia nadają się dopiero po kilku tygodniach przechowywania.)
- zbieramy z drzew i palimy zaschnięte owoce (tzw. mumie), które mogą być siedliskiem chorób grzybowych UWAGA! Taki materiał nie może być używany do okrywania roślin w ogrodzie!)
- przed pierwszym śniegiem ochraniamy cenne krzewy przed złamaniami (drewniane lub metalowe stelaże znajdziemy w centrach ogrodniczych)
KILKA CENNYCH UWAG
Październik to doskonały czas na nawożenie roślin. Należy jednak pamiętać, że nie używamy już nawozów azotowych, które przedłużają okres wegetacji i mogą przez to uszkodzić nieprzygotowane na mrozy pędy. Dobre nawozy na październik to fosforowe, potasowe oraz kompost.
W październiku kwitną: chryzantemy, wrzosy, róże, lwie paszcze, rozchodniki, cynie, hibiskusy, dalie, kanny, gazanie, nasturcje, portulaki, rudbekie, żeniszki, szarłaty, złocienie, hortensje bukietowe, rdestówki Auberta. W październiku owocują: krzewy ognika szkarłatnego, rokitnika, berberysów, róży pomarszczonej oraz głogu.
Ważna jest obserwacja pogody, by znaleźć odpowiedni moment na okrywanie roślin na zimę: najlepiej będzie zrobić to po kilku dniach słabego mrozu, około -5*C.
Pamiętajmy o wodzie ogrodowej - w domu zakręcamy, a w ogrodzie odkręcamy zawód wody ogrodowej - w przeciwnym razie może dojść do rozsadzenia rur przez zamarzającą w nich wodę. Spuszczamy także wodę z systemu nawadniającego.
Zwracamy uwagę na odległość naszych roślin od dachów, z których mógłby spaść na nie śnieg i spowodować zniszczenia. Nie należy sadzić roślin w pobliżu takich miejsc!
Zaczynamy przygotowywać materiały chroniące rośliny przed mrozem, takie jak agrowłóknina czy gałązki jedliny. Pogoda bywa zmienna, a dobry „ogrodnik” to taki, który nie daje się zaskoczyć niespodziewanym przymrozkiem!